DNS (Domain Name System) önbelleği, bilgisayarınızın daha önce ziyaret ettiği web sitelerinin IP adreslerini yerel olarak depoladığı bir veritabanıdır. Bir web sitesini ilk kez ziyaret ettiğinizde, bilgisayarınız DNS sunucusuna sitenin IP adresini sorar. Bu bilgi alındığında, gelecekte aynı siteye daha hızlı erişim sağlamak için yerel DNS önbelleğine kaydedilir.
Peki, neden temizlenir?
- Güncel Olmayan Bilgiler: Bir web sitesinin IP adresi veya DNS kayıtları değiştiğinde, bilgisayarınız eski önbelleğe alınmış bilgiyi kullanmaya devam edebilir ve bu da siteye erişim sorunlarına (örneğin “sayfa bulunamadı” hataları) yol açabilir.
- İnternet Bağlantı Sorunları: DNS önbelleği bozulduğunda veya yanlış bilgiler içerdiğinde, çeşitli internet bağlantı veya web sitesi yükleme sorunları yaşanabilir.
- Gizlilik: Önbellekte depolanan verileri temizlemek, internet alışkanlıklarınızın yerel olarak izlenmesini zorlaştırabilir.
- Güvenlik: Kötü amaçlı yazılımlar veya DNS zehirlenmesi saldırıları, DNS önbelleğine yanlış bilgiler enjekte edebilir. Bu tür durumlar için önbelleği temizlemek önemlidir.
DNS Önbelleği Nasıl Temizlenir? İşletim Sistemlerine Göre Adımlar
DNS önbelleği temizleme işlemi, kullandığınız işletim sistemine göre farklılık gösterir.
1. Windows İşletim Sistemlerinde DNS Önbelleği Temizleme
Windows’ta DNS önbelleğini temizlemek oldukça basittir ve genellikle Komut İstemi (CMD) aracılığıyla yapılır.
- Komut İstemi’ni Yönetici Olarak Açın:
- Başlat menüsüne “cmd” yazın.
- Arama sonuçlarında çıkan “Komut İstemi”ne sağ tıklayın ve “Yönetici olarak çalıştır” seçeneğini seçin. (Kullanıcı Hesabı Denetimi uyarısı çıkarsa “Evet” deyin.)
- Komutu Girin:
- Açılan Komut İstemi penceresine aşağıdaki komutu yazın ve Enter tuşuna basın: DOS
ipconfig /flushdns
- Açılan Komut İstemi penceresine aşağıdaki komutu yazın ve Enter tuşuna basın: DOS
- Onay Mesajı:
- İşlem başarıyla tamamlandığında, “DNS Çözümleyici Önbelleği başarıyla temizlendi.” şeklinde bir mesaj göreceksiniz.
Bu işlem, Windows’unuzdaki tüm DNS önbelleğini sıfırlayacaktır.
2. macOS İşletim Sistemlerinde DNS Önbelleği Temizleme
macOS’te DNS önbelleği temizleme işlemi, kullanılan macOS sürümüne göre değişebilir, ancak genellikle Terminal uygulaması üzerinden yapılır.
- Terminal’i Açın:
- “Uygulamalar” > “İzlenceler” (Utilities) klasörüne gidin ve “Terminal” uygulamasını açın. Alternatif olarak, Spotlight aramasını (Command + Boşluk) kullanarak “Terminal” yazıp açabilirsiniz.
- Komutu Girin:
- Açılan Terminal penceresine aşağıdaki komutu yazın ve Enter tuşuna basın. (macOS sürümünüze göre komut farklılık gösterebilir, en genel ve etkili olanı aşağıdadır): Bash
sudo dscacheutil -flushcache; sudo killall -HUP mDNSResponder
- Sizden yönetici parolanız istenecektir. Parolanızı girip tekrar Enter tuşuna basın. (Parolanızı yazarken herhangi bir karakter görmeyeceksiniz, bu normaldir.)
- Açılan Terminal penceresine aşağıdaki komutu yazın ve Enter tuşuna basın. (macOS sürümünüze göre komut farklılık gösterebilir, en genel ve etkili olanı aşağıdadır): Bash
- Onay:
- macOS, işlem tamamlandığında genellikle bir onay mesajı göstermez, ancak komut başarıyla çalışmış demektir.
3. Linux İşletim Sistemlerinde DNS Önbelleği Temizleme
Linux’ta DNS önbelleği temizleme yöntemi, kullanılan dağıtıma ve DNS çözümleyici servisine (örneğin systemd-resolved, dnsmasq, nscd vb.) bağlı olarak değişir. İşte bazı yaygın yöntemler:
- systemd-resolved Kullanıyorsanız:
- Terminali açın (Ctrl+Alt+T).
- Aşağıdaki komutu girin: Bash
sudo systemd-resolve --flush-caches
- Parolanız istenirse girin.
- nscd (Name Service Cache Daemon) Kullanıyorsanız:
- Terminali açın.
- Aşağıdaki komutu girin: Bash
sudo /etc/init.d/nscd restart
- Veya: Bash
sudo service nscd restart
- dnsmasq Kullanıyorsanız:
- Terminali açın.
- Aşağıdaki komutu girin: Bash
sudo systemctl restart dnsmasq
- Veya: Bash
sudo /etc/init.d/dnsmasq restart
- Uygulama Tabanlı Önbellek:
- Bazı Linux sistemleri veya uygulamalar (özellikle web tarayıcıları gibi) kendi dahili DNS önbelleklerini tutar. Bu durumda genellikle uygulamayı yeniden başlatmak önbelleği temizlemek için yeterlidir.
4. Tarayıcıya Özel DNS Önbelleği Temizleme (Google Chrome Örneği)
Web tarayıcıları da kendi DNS önbelleklerini tutabilir. Özellikle Google Chrome’da bu önbelleği manuel olarak temizleyebilirsiniz.
- Chrome’u Açın: Google Chrome tarayıcınızı başlatın.
- Adres Çubuğuna Yazın: Adres çubuğuna aşağıdaki komutu yazın ve Enter tuşuna basın:
chrome://net-internals/#dns
- Önbelleği Temizleyin: Açılan sayfada “Clear host cache” (Ana bilgisayar önbelleğini temizle) düğmesine tıklayın.
DNS Önbelleği Temizleme Sonrası Yapılması Gerekenler
DNS önbelleğini temizledikten sonra, değişikliklerin tamamen etkili olması için şunları yapmanız önerilir:
- Tarayıcı Önbelleğini ve Çerezleri Temizleyin: Kullandığınız web tarayıcısının önbelleğini ve çerezlerini temizlemek, eski site verilerinin tarayıcı tarafından kullanılmasını engeller.
- Bilgisayarı Yeniden Başlatın (Opsiyonel ama Önerilir): Özellikle önemli ağ sorunlarını giderirken bilgisayarı yeniden başlatmak, tüm ağ servislerinin yeniden başlatılmasını sağlar.